Een van de populaire misverstanden over AI, is dat AI creatieve makers overbodig zou maken. In 2021 deed ik een experiment met AI en ontdekte ik dat AI teksten maakt die meer likes scoren dan ik. Maar betekent dat dat AI schrijvers of beeldmakers overbodig maakt?
Experiment met AI
In 2021 publiceerde ik een poëziebundel over technologie, getiteld Dit Algoritme Deugt Niet. In deze bundel reflecteer ik op de invloed van technologie op ons dagelijks leven. Ik werp de vraag op waar menselijkheid eindigt en technologie begint. Ik was benieuwd of AI betere of populairdere poëzie kan maken dan ik zelf. Daarom gaf ik AI-tool Copy.AI de opdracht mijn gedichten te bewerken tot nieuwe teksten.
Mijn gedichten over algoritmes liet ik bewerken door een algoritme en deelde ik via het algoritme van Instagram. Dat doet inderdaad denken aan het Droste-effect. Instagram kent een grote gemeenschap van poëzie-liefhebbers, die elkaar vinden via hashtags als #instagedicht en #dichtersvaninsta. Zo ontdekte ik in een mum van tijd wie betere poëzie maakt: AI of ik. Merk op: poëzie is niet iets obscuurs, acht procent van de Nederlanders leest wel eens een gedicht. Daarmee is poëzie populairder dan bijvoorbeeld tennis.
Mens versus machine
Hoe verliep de strijd tussen mens en machine? Ik scoor niet altijd beter dan de AI-poëzie. Sterker nog: vaak scoort mijn werk minder likes dan AI. De robot maakt populairder werk dan ik. Maar betekent dat ook dat AI betere teksten maakt? Betekent meer likes ook dat iets beter is?
Als ik deze output van AI bestudeer, merk ik op dat er bovengemiddelde uitingen uit voortkomen. Deze uiting combineert absurdistisch beelden (je bent een bushalte), onwaarschijnlijke situaties (een besneeuwde woestijn) en een plek die je je wel kan voorstellen: een bushalte die maar één keer per jaar gebruikt wordt. De sneeuw op zo’n hete plek als een woestijn onderstreept hoe eenzaam (want: koud) het er moet zijn, maar het beeld is ook tamelijk paradoxaal. AI slaagt er dus in om goede poëzie te maken.
Maakt AI makers overbodig?
Toen ik dit experiment in 2021 deed, kwam ik tot de conclusie dat ik zelf niet meer nodig ben. Eigenlijk precies zoals ik in mijn gedichten probeer te verwoorden. Als abstract concept is dat nog interessant, de mens die ingehaald wordt door de machine. Maar het is allesbehalve geruststellend om te ervaren dat je als maker niet meer nodig bent.
Het is echter te kort door de bocht om te zeggen dat deze AI-uitingen een schrijver overbodig maken. Een betere conclusie is: AI verandert mogelijk het werk van schrijvers, omdat ze met behulp van AI sneller tot een tekst komen. Kennis van taal zal echter altijd nodig blijven. Kunstmatige intelligentie creëert verschillende outputs; het is de vraag welke van die outputs hout snijdt of aansprekend is. Alleen iemand met kennis van taal, beeld, video, kunst of trends zal die selectie kunnen maken.
Waarom is dit belangrijk?
In de creatieve sector wordt AI nog wel eens gevreesd, omdat het makers overbodig zou maken. Daar kan je een paar kanttekeningen bij plaatsen. Wellicht dat er minder makers nodig zijn om tot een boek, film of ontwerp te komen, wat de kansen op de arbeidsmarkt voor makers verkleint. Dat het vak schrijver of designer zou verdwijnen door de komst van generatieve AI is echter een fabeltje.
Je kan geen krant of tijdschrift openslaan zonder bericht over AI. Helaas wordt er ook veel onzin over AI verspreid. Ik help je feit van fictie onderscheiden met een gratis e-book, waarvan dit een van de hoofdstukken is. Je leest dit boekje in 30 minuten en die tijdsinvestering is het enige wat dit boekje je kost. Download het boekje hier of via het formulier hieronder. Wil je in een lezing of keynote meer te weten komen over AI? Hier vind je meer informatie over mijn lezing Wegwijs in AI.