Skip to main content

Een van de populaire misverstanden over AI, is dat AI ons gaat helpen het klimaatprobleem op te lossen. Kan AI die belofte ooit inlossen?

AI als klimaatoplossing

“De tijd dringt om klimaatverandering een halt toe te roepen. AI kan daarbij helpen”, lees ik op een site van een groot consultancybedrijf. Het bedrijf bracht een rapport uit waaruit veelvuldig wordt geciteerd door anderen die AI willen gebruiken om het klimaatprobleem op te lossen. Een groen investeringsfonds organiseert een webinar waarin duidelijk moet worden hoe AI “niet alleen het bedrijfsleven op z’n kop zet, maar ook de energietransitie gaat versnellen.”

Het ontdekken van de mogelijkheden van AI voor het realiseren van klimaatdoelstellingen gebeurt vast met de beste bedoelingen. Het is heel logisch om de mogelijkheden te ontdekken van een nieuwe, veelbelovende technologie. AI gebruiken om het klimaat te redden is helaas ongeveer hetzelfde als een brand blussen met lucifers.

Data kost stroom

Als het aankomt op het gebruik van AI, hebben we te maken met uitdagingen die zo groot zijn dat we ze problemen mogen noemen. Dat komt doordat gebruik van ‘het internet’ veel stroom kost. Het versturen van een mailtje, het streamen van een Netflix-serie of het lezen van een nieuwsbrief: het kost verrassend veel stroom. Op dit moment zou ongeveer vier procent van de totale broeikasgassenuitstoot afkomstig zijn van ons digitale leven. Dat is meer dan van de luchtvaart. Waarom hebben we wel last van vliegschaamte en niet van schermschaamte?

Onderzoekers becijferen dat digitale technologie binnen een paar jaar verantwoordelijk gaat zijn voor veertien procent van alle CO2-uitstoot. Wat heeft het gebruik van AI daarmee te maken? Het trainen en gebruiken van AI kost zo mogelijk nog meer stroom – en dus CO2-uitstoot. ChatGPT zou in januari 2023 evenveel stroom hebben gebruikt als een middelgrote stad, lees ik in de Groene Amsterdammer. AI is dus niet de oplossing voor het klimaatprobleem, maar een oorzaak ervan.

AI bedreigt de planeet

Benedetta Brevini beschrijft in Is AI Good for the Planet de impact van AI op het klimaat. Het boek werd door het gezaghebbende Nature geprezen en plaatst het gebruik van AI lijnrecht tegenover het laten slagen van klimaatambities. AI kost volgens haar veel stroom en zelfs als die stroom groen is, dan gaat dat ten koste van andere zaken waar groene stroom voor nodig is. AI gaat daarbij gebruikt worden om ons nog meer spullen te laten kopen (of series te laten streamen) die we eigenlijk niet nodig hebben. Dat is niet bepaald goed voor het milieu.

In de praktijk wordt AI nu al gebruikt om nog sneller en goedkoper nog meer olie op te boren. Dat brengt me op een vraag die ik toeschrijf aan auteur James Bridle. Als kunstmatige intelligentie zoveel vervuilt dat AI het leven op aarde onmogelijk maakt en AI daardoor niet meer kan voortbestaan, hoe intelligent is AI dan eigenlijk? En belangrijker nog: hoe intelligent is het inzetten van AI om klimaatverandering aan te jagen?

Waarom is dit belangrijk?

AI wordt door sommigen aangeprezen als de oplossing voor het klimaatprobleem. Ik hoop dat je inziet dat dat ofwel een misvatting is van welwillenden ofwel marketingpraat is, bedoeld om een nieuw product in de markt te zetten. Vergelijk het met de manier waarop Facebook destijds in de markt gezet is. Het platform zou ons dichterbij brengen. Facebook bleek uiteindelijk verantwoordelijk te zijn voor polarisatie en zelfs geweld. Laten we alsjeblieft kritischer zijn op de marketing van nieuwe tech-producten.

Je kan geen krant of tijdschrift openslaan zonder bericht over AI. Helaas wordt er ook veel onzin over AI verspreid. Ik help je feit van fictie onderscheiden met een gratis e-book, waarvan dit een van de hoofdstukken is. Je leest dit boekje in 30 minuten en die tijdsinvestering is het enige wat dit boekje je kost. Download het boekje hier of via het formulier hieronder. Wil je in een lezing of keynote meer te weten komen over AI? Hier vind je meer informatie over mijn lezing Wegwijs in AI.

[mailerlite_form form_id=1]